بی اشتهایی عصبی چیست؟

بی‌اشتهایی عصبی (به انگلیسی: nervous anorexia) که به‌طور رسمی با نام اختلال انسدادی روان‌خوردگی یا اختلال عصبی‌خوردگی تغذیه (Eating Disorder, ED) شناخته می‌شود، یک اختلال روانی است که با نگرانی شدید نسبت به وزن و شکل بدن، عدم توانایی در مصرف مقدار کافی غذا و تمایل به کاهش وزن به شدت افزایش یافته همراه است.

اشخاص مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی به‌طور مداوم و به‌صورت غیرطبیعی کم‌کم مقدار غذای مصرفی خود را کاهش می‌دهند تا به طرز نگران‌کننده‌ای وزن کمی داشته باشند. این اختلال به صورت ذهنی نیز تأثیر می‌گذارد و فرد مبتلا به این اختلال اغلب تصور دارد که زیاد خوش‌تیپ نیست و نیازمند افزایش وزن است، در حالی‌که اغلب وزن و شکل بدن آنها به‌صورت عادی و حتی کمی نیز بالاتر از میانگین است.

عوامل مختلفی می‌توانند نقش در بروز بی‌اشتهایی عصبی ایفا کنند، از جمله فشارهای اجتماعی و فرهنگی مرتبط با تصویر بدن، مشکلات روان‌شناختی، استرس، تاریخچه اختلال‌های روانی در خانواده و عوامل ژنتیکی.

درمان بی‌اشتهایی عصبی می‌تواند شامل روان‌درمانی، مشاوره تغذیه، پشتیبانی خانواده و در صورت لزوم داروهای مختلف باشد. اگر شما یا کسی اطرافیانتان به این اختلال مبتلا هستند، بهترین راهکار این است که با متخصصین مرتبط با اختلالات تغذیه و روان‌شناسی تماس بگیرید تا درمان مناسبی ارائه شود.

بی اشتهایی عصبی چگونه به وجود می آید؟

بی‌اشتهایی عصبی (اختلال عصبی‌خوردگی تغذیه) یک اختلال پیچیده و چند عاملی است که به‌طور کلی توسط ترکیبی از عوامل فردی، روان‌شناختی، اجتماعی و فرهنگی تحت تأثیر قرار می‌گیرد. این اختلال نه تنها به یک عامل خاص برمی‌گردد، بلکه ترکیبی از عوامل زندگی و همچنین شاید عوامل ژنتیکی نیز در ظهور آن نقش دارند.

تعدادی از عوامل مهم که به ظهور بی‌اشتهایی عصبی مرتبط هستند، شامل موارد زیر می‌شوند:

1. فشارهای اجتماعی و فرهنگی: ایده‌آل‌های ظاهری که در فرهنگ و جامعه به‌عنوان زیبایی مورد تصویب قرار می‌گیرند، می‌توانند در ایجاد نگرانی نسبت به وزن و شکل بدن تأثیرگذار باشند. تصاویر غیر واقعی که در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی به نمایش درآمده و استانداردهای ناحقیقی زیبایی را القا کنند، نقشی را در افزایش فشارهای روانی و عاطفی ایفا می‌کنند.

2. مشکلات روان‌شناختی: افراد مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی ممکن است از اضطراب و افسردگی رنج ببرند و این اختلالات روان‌شناختی نیز می‌توانند تأثیر مستقیم بر الگوی تغذیه آنها داشته باشند.

3. تاریخچه اختلال‌های روانی در خانواده: داشتن تاریخچه افراد نزدیک خانوادگی با اختلال‌های روانی، می‌تواند خطر ابتلا به بی‌اشتهایی عصبی را افزایش دهد.

4. مسائل شخصیتی: برخی ویژگی‌های شخصیتی مانند کمال‌گرایی یا خودانتقادی بالا، در برخورد با بیش‌اشتهایی عصبی نقش دارند.

5. تغذیه ناصحیح: عادت‌های غذایی نامناسب، رژیم‌های غذایی بی‌راهنمایی و نداشتن اطلاعات کافی درباره تغذیه سالم می‌توانند باعث ایجاد مشکلات تغذیه‌ای شوند.

6. عوامل ژنتیکی: هرچند عوامل ژنتیکی هنوز به‌طور کامل در بی‌اشتهایی عصبی مشخص نشده‌اند، اما برخی مطالعات نشان می‌دهند که برخی ژن‌ها ممکن است در شیوع این اختلال نقش داشته باشند.

نکته مهم این است که این عوامل به تنهایی کافی نیستند و بی‌اشتهایی عصبی احتمالاً نتیجه ترکیب چندین عامل است. همچنین، هر فرد ممکن است به‌طور متفاوت و با عوامل مختلف به این اختلال پاسخ دهد. بنابراین، تشخیص و درمان بی‌اشتهایی عصبی نیازمند تجزیه‌وتحلیل دقیق توسط متخصصان مرتبط با اختلالات تغذیه و روان‌شناسی است.

عوامل ژنتیکی در بی اشتهایی عصبی

درک عوامل ژنتیکی مرتبط با بی‌اشتهایی عصبی هنوز به طور کامل روشن نشده است و موضوعی پیچیده است. اما برخی مطالعات نشان می‌دهند که ژنتیک ممکن است نقشی در شیوع این اختلال داشته باشد. بیشتر این مطالعات بر روی برادران و خواهران مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی، خانواده‌هایی که تاریخچه این اختلال را دارند و ازاده‌هایی که برای پذیرایی کردن از طریق خانوادگی انتخاب شده‌اند، انجام می‌شوند.

برخی از نقاط مهم در مطالعه عوامل ژنتیکی بی‌اشتهایی عصبی عبارت‌اند از:

1. سابقه خانوادگی: اگر یکی از اعضای خانواده به بی‌اشتهایی عصبی مبتلا باشد، احتمال ابتلا به این اختلال برای افراد دیگر در خانواده نیز بالاتر می‌رود. این نشان‌دهنده‌ای از نقش ژنتیکی می‌باشد.

2. مطالعات ژنتیکی: برخی مطالعات ژنتیکی بر روی افراد مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی نشان‌دهنده وجود برخی از موارد ژنتیکی خاص بوده‌اند که ممکن است با افزایش خطر ابتلا به این اختلال در ارتباط باشند. این ژن‌ها معمولاً به عملکرد مغز و سیستم‌های مختلف مرتبط با تنظیم اشتها و تغذیه مرتبط هستند.

3. همبستگی با سایر اختلالات ژنتیکی: برخی از افراد مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی همچنین می‌توانند از اختلالات دیگر ژنتیکی مانند افسردگی، اختلال اضطرابی و اختلالات شخصیتی رنج ببرند. این همبستگی‌ها می‌توانند برخی از عوامل ژنتیکی مشترک را نشان دهند.

مهم است بدانید که بی‌اشتهایی عصبی یک اختلال چند عاملی است و هیچ ژن خاصی به تنهایی می‌تواند عامل ایجاد این اختلال باشد. معمولاً ترکیبی از ژنتیک و عوامل روان‌شناختی، اجتماعی و محیطی در ایجاد بی‌اشتهایی عصبی نقش دارند. این مسئله هنوز نیازمند تحقیقات بیشتر و دقیق‌تر در آینده است تا به‌طور دقیق‌تر نقش ژنتیکی در بروز این اختلال روشن‌تر شود.