22 تا از اثرگذارترین سازهای موسیقی ایران
موسیقی ایرانی یکی از پرطرفدارترین و متنوع‌ترین سبک‌های موسیقی سنتی در جهان است و دارای سازهای موسیقی منحصر به فردی است که در این سبک مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه، به برخی از سازهای موسیقی ایرانی معروف اشاره می‌کنم:
1. تار: تار یکی از معروف‌ترین سازهای موسیقی ایرانی است. این ساز دارای سه تار (رشته) و یک صفحه‌ی صوتی است و با استفاده از پیک (پلاک) نواخته می‌شود. تار در انواع موسیقی سنتی ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد.
2. سه‌تار: سه‌تار نسبت به تار سه رشته دارد و از موسیقی محلی خوزستان و جنوب ایران استفاده می‌شود. این ساز به وسیله‌ی انگشتان نواخته می‌شود.
3. تنبک: تنبک یک ساز کوبه‌ای با دو پوسته است که در موسیقی کلاسیک ایران و سبک‌های محلی مختلف به کار می‌رود. نوازنده تنبک با دستان خود بر روی پوسته‌ها کوبیده و صدا تولید می‌کند.
4. نی: نی یک ساز بادی است که در اندازه‌ها و اشکال مختلف وجود دارد. نی در موسیقی سنتی ایران و انواع موسیقی محلی به کار می‌رود و نوازنده با دمیدن هوا و تغییر انگشتان بر روی لوله‌های نی صدا تولید می‌کند.
5. کمانچه: کمانچه یک ساز زهی با دهانه‌های نرم و چندین رشته فلزی است. این ساز در موسیقی کردی و موسیقی محلی کردستان ایران استفاده می‌شود.
6. قانون: قانون یک ساز زهی دارای رشته‌های کشیده‌ای است که با یک میخ فلزی نواخته می‌شود. این ساز در موسیقی کلاسیک ایران و موسیقی محلی استفاده می‌شود.
7. دف: دف یک ساز کوبه‌ای با پوسته‌ی گاو یا گوسفند است که با دستان نوازنده کوبیده می‌شود. دف در مراسم‌ها و موسیقی محلی ایران استفاده می‌شود.
8. سنتور: سنتور یک ساز زهی با چندین رشته فلزی است که با استفاده از چکش‌ها نواخته می‌شود. این ساز در موسیقی کلاسیک ایران و موسیقی محلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
9. کمان (Kaman): کمان سازی است که دارای رشته‌های فلزی و یک تکه چوب به نام کامانچه است. این ساز در موسیقی محلی ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد.
10. قره‌نواز: قره‌نواز یک ساز بادی است که دارای یک لوله و یک دهانه است. نوازنده با دمیدن هوا و تغییر دستگاه‌های دهانه صدا تولید می‌کند. این ساز در موسیقی محلی ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این تنها چند نمونه از سازهای موسیقی ایرانی هستند. موسیقی ایرانی بسیار غنی و متنوع است و دارای انواع سبک‌ها و سازهای مختلفی است که به میراث فرهنگی و موسیقی این کشور افتخار می‌آورند.
11. زربان (Zarb): زربان یک نوع کوبه‌ای است که در موسیقی سنتی ایران و کشورهایی نظیر افغانستان و تاجیکستان به کار می‌رود. نوازنده زربان با دستان خود بر روی پوسته‌های دفتابه‌ای کوبیده و از طریق این کوبش‌ها صدا تولید می‌کند.
12. گلوچ (Goluch): گلوچ یک نوع ساز بادی است که از دسته سازهای موسیقی محلی و سنتی در ایران است. این ساز با دمیدن هوا و استفاده از دسته‌ها و سوراخ‌های مخصوص در گلوچ صدا تولید می‌کند.
13. قموچ (Ghomuč): قموچ نیز یک ساز موسیقی بادی است که در موسیقی محلی بختیاری‌ها و کردهای ایران به کار می‌رود. نوازنده قموچ با دمیدن هوا و تغییر انگشتان در روی سوراخ‌های قموچ صدا تولید می‌کند.
14. دلزین (Dulzaina): دلزین یک نوع ساز بادی است که در استان خوزستان جنوب ایران استفاده می‌شود. این ساز دارای دو نیمکت و سه سوراخ برای نواختن با دهان است.
15. شباب (Shabbaba): شباب نوعی ساز ضربی است که در مناطق مختلف ایران به عنوان سازهای موسیقی محلی به کار می‌رود. این ساز از چوب ساخته می‌شود و با استفاده از چکش‌ها به طریق کوبش بر روی زیره‌های چوبی صدا تولید می‌کند.
16. سُرُد (Surdo): سُرُد یک ساز ضربی است که در موسیقی محلی مازندران و شمال ایران به کار می‌رود. این ساز دارای پوسته بزرگی است که با دستان نوازنده کوبیده می‌شود.
17. نی‌سانتور (Ney Santur): نی‌سانتور یک ترکیب از نی و سانتور است و در موسیقی محلی گیلان و مناطق شمال ایران به کار می‌رود. این ساز دارای تنظیم نی و صفحه‌های سانتور است.
سازهای موسیقی ایرانی نشانگر تنوع و ثروت موسیقی محلی و فرهنگی این کشور هستند و در موسیقی سنتی ایران و تجارب موسیقی مدرن نقش مهمی دارند. این سازها نه تنها در اجراهای موسیقی سنتی بلکه در تجربه‌های موسیقی معاصر نیز به کار می‌روند و به تنوع و ثروت موسیقی ایرانی افزوده می‌شوند.
18. سُتاره (Setar): سُتاره یک ساز زهی و زهری است که از اصلی‌ترین سازهای موسیقی ایرانی به حساب می‌آید. دارای چهار رشته دوزی و صفحه‌ای است که با استفاده از نی (شبیه نی نیم‌سُتار) نواخته می‌شود. در موسیقی سنتی ایران و خصوصاً در موسیقی کلاسیک، ستاره مورد استفاده قرار می‌گیرد.
19. کمان دِه (Kaman De): این ساز ویژگی‌هایی از کمانچه و تار را داراست. دارای دو رشته دوزی و تک دوزی است و در موسیقی محلی مخصوصاً در مناطق شمالی و گیلان ایران استفاده می‌شود.
20. ملودیکا (Melodica): این ساز دارای صفحه‌ای شبیه پیانو است و توسط دمیدن هوا و فشردن کلیدهای مختلف روی صفحه‌اش نواخته می‌شود. ملودیکا به عنوان یک ساز کودکانه معمولاً به کار می‌رود.
21. ترمه (Tarameh): ترمه یک ساز ضربی است که در موسیقی محلی مناطق جنوبی ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ساز با استفاده از چکش‌ها بر روی سطح چوبی کوبش داده می‌شود.
22. داممال (Damamal): داممال یک ساز ضربی مخصوص موسیقی محلی بلوچستان و سیستان و بلوچستان ایران است. این ساز از جنس چوب و دارای سه پوسته است که با دست‌های نوازنده کوبش داده می‌شود.
23. قوزاق (Ghoozagh): قوزاق یک ساز ضربی است که در موسیقی محلی مناطق مختلف ایران، به ویژه در مناطق غربی کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ساز دارای تعدادی پوسته است که با چکش‌ها کوبش داده می‌شود.
همه این سازها نمونه‌هایی از تنوع سازهای موسیقی ایرانی هستند که در مختلف مناطق و فرهنگ‌های ایران به کار می‌روند. این سازها نقش مهمی در ایجاد ملودی‌ها و تجربه‌های موسیقی متنوع در ایران دارند و به برخی از معروف‌ترین و مورد تحسین‌ترین اجراهای موسیقی ایرانی منجر شده‌اند. اگر می خواهید اطلاعات بیشتری درباره موسیقی سنتی به دست آورید سایت زیر را به شما پیشنهاد می کنم.
